διευθυνσεις

Buchhandel Bowker Electre Informazioni Editoriali Micronet Nielsen Book Data

ελληνική λογοτεχνία και ποίηση

ελληνική λογοτεχνία και ποίηση
Επιμέλεια Σελίδας: Πάνος Αϊβαλής - δ/νση αλληλογραφίας: Μεσολογγίου 12 Ανατολή Νέα Μάκρη 190 05, τηλ. 22940 99125 - 6944 537571
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

"O άνθρωπος πρέπει κάθε μέρα ν
ακούει ένα γλυκό τραγούδι, να διαβάζει ένα ωραίο ποίημα, να βλέπει μια ωραία εικόνα και, αν είναι δυνατόν, να διατυπώνει μερικές ιδέες. Αλλιώτικα χάνει το αίσθημα του καλού και την τάση προς αυτό...". Γκαίτε.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
.....................................................................ΥΦΟΣ Γράμματα, τέχνες, βιβλίο, πολιτισμός

Πέμπτη 13 Αυγούστου 2015

Περί του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού....

«Άπαξ οι Έλληνες έκαμαν το λάθος να πάρουν τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό όχι απλά, φυσιολογικά, ανθρώπινα, αλλά σαν κάτι τι υπερφυσικό, υπεράνθρωπο, απόλυτο, χωρίς προηγούμενα και επόμενα, μ’ αυτό απέκλεισαν απ’ τον εαυτό τους την ικανότητα να καταλάβουν ορθά τον πολιτισμό αυτόν, να καταλάβουν την γεννητική συγγένειά του με προηγούμενους πολιτισμούς, και εν μέρει την πραγματική του αξία, σχετική πάντοτε, όπως όλα τα ανθρώπινα πράγματα.»

Γεώργιος Σκληρός, από το Λεξικό Νεοελληνικών Παραθεμάτων και Αφορισμών (επιμ. Γ.Π. Σαββίδης).

(Εικόνα: https://goo.gl/fS1ewV )

Σάββατο 27 Ιουνίου 2015

Η τραγική περίπτωση του πρωτότοκου γιου και αγνοημένου ζωγράφου Νικόλαου Δραγούμη

    ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ   

H…ντροπή της πολιτικής οικογένειας Δραγούμη

Δημοσίευση: εφ. "δρόμος της Αριστεράς" Φύλ. 268 – 20/6/2015

Η τραγική περίπτωση του πρωτότοκου γιου και αγνοημένου ζωγράφου Νικόλαου Δραγούμη

H ιστορία του Μεγάρου Εϋνάρδου, όπου φιλοξενείται έκθεση ζωγραφικής του Νικολάου Δραγούμη, εξελίσσεται παράλληλα με την τραγική ζωή τού άγνωστου στο ευρύ κοινό πλην εξαιρετικά σπουδαίου καλλιτέχνη. Το επιβλητικό κτίριο της οδού Αγίου Κωνσταντίνου στην Ομόνοια οικοδομήθηκε λίγο μετά το 1876 ενώ ο Νίκος Δραγούμης -ο Έλληνας Βαγκ Γκόγκ κατά τον χαρακτηρισμό του Δημήτρη Πικιώνη- γεννιόταν δύο χρόνια πρωτύτερα (1874)
Ο πρωτότοκος γιος της γνωστής αστικής οικογένειας, όμως, παρά την αυστηρή και σφοδρή επιθυμία των γονέων του δεν θέλησε να σηκώσει το βάρος της οικογενειακής παράδοσης που τον προόριζε να ασχοληθεί με την πολιτική. Η πρώτη του επιθυμία ήταν να πάει στο Πολεμικό Ναυτικό, όμως απέτυχε στις εξετάσεις. Στη συνέχεια ο πατέρας του, Στέφανος, (πρωθυπουργός μετέπειτα) τον έγραψε στη Νομική Σχολή της Σορβόννης, την οποία τελείωσε παρά τη θέλησή του.
Το 1897, έφθασε η στιγμή να εξομολογηθεί στους δικούς του τη φιλοδοξία του να γίνει ζωγράφος. Εκείνοι, που πίστευαν ότι θα μπορούσαν να τον στρέψουν στο διπλωματικό σώμα αντιδρούν «βίαια» στέλνοντάς τον στον Βόλο για να βοηθήσει εθελοντικά στο έργο αποκατάστασης των επαναπατριζόμενων από τον καταστροφικό ελληνοτουρκικό πόλεμο. Λίγο αργότερα, υπακούοντας οριστικά στην πραγματική του κλίση φεύγει από την Ελλάδα και εγγράφεται στην Ακαδημία Ζιλιέν όπου ξεκινά μαθήματα ζωγραφικής. Η οικογένεια του γυρίζει την πλάτη, στέλνοντάς του, ωστόσο, κάποια μικροποσά που αρκούν για να ζωγραφίζει και να φυτοζωεί.
Κοιτάζοντας εκ των υστέρων το έργο του μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι ο Νίκος Δραγούμης δεν ευτύχησε να γεννηθεί στη σωστή εποχή. Να βρεθεί, δηλαδή, στο οικογενειακό, κοινωνικό αλλά και ιστορικό πλαίσιο που θα του επέτρεπε να ξεδιπλώσει όλα τα χαρίσματα της ιδιοσυγκρασιακής του φύσης. Στη ματαίωση αυτή ίσως οφείλεται η γέννηση και επίσπευση της εκδήλωσης ψυχικής νόσου, η οποία του κόστισε διαδοχικούς εγκλεισμούς σε διάφορα ψυχιατρεία ανά την Ευρώπη και τελικά το θάνατό του στο Δρομοκαΐτειο.
Τα πλέον παραγωγικά του χρόνια είναι εκείνα της Προβηγκίας, όπου διαμένει για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Από την περίοδο αυτή προέρχεται ο μεγαλύτερος αριθμός των έργων που παρουσιάζονται από το Μορφωτικό Ινστιτούτο της Εθνικής Τράπεζας (ΜΙΕΤ) στην έκθεση στο Μέγαρο Εϋνάρδου. Η έκθεση συνοδεύεται από κατάλογο με τίτλο Νίκος Δραγούμης, ο ζωγράφος 1874-1933 με κείμενα των Μάρκου Φ. Δραγούμη, Φίλιππου Στ. Δραγούμη, και Νίκου Π. Παΐσιου, καθώς και με εικονογραφημένο χρονολόγιο και μαρτυρίες για τη ζωή του.
Στο χώρο προβάλλεται το ντοκιμαντέρ της Κλεώνης Φλέσσα Νίκος Δραγούμης, ένας ζωγράφος στη σκιά της ιστορίας.
Αξίζει πραγματικά να την επισκεφθείτε!
(Τα στοιχεία του κειμένου έχουν αντληθεί κατά το μέγιστο από το δελτίο τύπου του ΜΙΕΤ)
Σ.Μ.
 ~~~~~~~~~~~~~~~~~
Με τη ματιά του αδελφού του…
O αδερφός του Νίκου, Φίλιππος Στ. Δραγούμης έγραψε σχετικά:
«Ο Νίκος, άκακος, ευγενικός κι αξιαγάπητος άνθρωπος, αν κι επαναστατικής ιδιοσυγκρασίας – και κάποτε θυμώδης –…αγαπούσε στο έπακρο την ελευθερία μισούσε κάθε συμβιβασμό ηθικό και κοινωνικό, κάθε υποκρισία και κάθε επιτήδευση. Υπεραγαπούσε την ελεύθερη φύση και προσπαθούσε με μεγάλη ασκητικότητα να προσαρμόζεται στους φυσικούς νόμους. Δεν τον ένοιαζε τι λέγουν ή τι κάνουν οι αστοί, ή μάλλον με τα φερσίματα και το ντύσιμό του περιφρονούσε και κορόιδευε τους συμβατικούς των κανόνες ζωής και τρόπους συμπεριφοράς, αν και πάντα το έκανε με ευγένεια, χωρίς να τους προσβάλλει και χωρίς κακία για κανένα. Αγαπούσε την απλοϊκή κι αβίαστη φυσικότητα των χωρικών, τον εύρωστο κι ανεπηρέαστο από τον μηχανικό πολιτισμό τρόπο ζωής των κοντά στην ελεύθερη φύση.[...]
Ο Νίκος ποτέ δεν θέλησε να πουλήσει κανένα του πίνακα, γιατί πίστευε πως η αληθινή τέχνη είναι ιερή και μη εμπορεύσιμη…»
- από το: http://www.e-dromos.gr/h-ntropi-tis-politikis-oikogeneias-dragoumi/#sthash.i5zM4eJt.dpuf

Δευτέρα 15 Ιουνίου 2015

Η κόρη του Βενέζη στο πλευρό του Soloup

Η κόρη του Βενέζη στο πλευρό του Soloup

Σελίδα 124: Το σπίτι του Ηλία Βενέζη στο Αϊβαλί και η σύλληψή του
Νέες εξελίξεις φαίνεται να έχουν δρομολογηθεί στην υπόθεση της αντιδικίας ανάμεσα στις εκδόσεις Κέδρος και το σκιτσογράφο του grafic novel «Αϊβαλί», Αντώνη Νικολόπουλο (Soloup), και τους απογόνους του Φώτη Κόντογλου, αδελφούς Μαρτίνου. Οι τελευταίοι ζητούν, ως γνωστόν, την απαγόρευση της κυκλοφορίας του βιβλίου, επειδή, όπως υποστηρίζουν, δεν τους ζητήθηκε άδεια για χρήση έργων και λόγων του Φώτη Κόντογλου. Η υπόθεση εκδικάστηκε προχθές Παρασκευή και η απόφαση του δικαστηρίου αναμένεται σε λίγους μήνες.

Σελ 143: Ο Ηλίας Βενέζης, φυλακισμένος σε ένα υπόγειο του Αϊβαλιού, 
λίγο πριν τον στείλουν μαζί με άλλους στα Αμελέ Ταμπουρού | 

Σελ 143: Ο Ηλίας Βενέζης, όπως εικονογραφείται από τον Soloup | 
Ομως, στη νέα, δεύτερη έκδοση του βιβλίου, που μόλις κυκλοφόρησε (η πρώτη έχει εξαντληθεί), έχουν γίνει οι προσθήκες τις οποίες ζητούσαν τα αδέρφια Μαρτίνου και τις οποίες είχαν εδώ και μήνες συμφωνήσει να εντάξουν στη νέα έκδοση οι δύο πλευρές: αναφέρεται πλέον το όνομα του Φώτη Κόντογλου στον πρόλογο, καθώς και αναλυτικά τα έργα του ζωγράφου, στα οποία βασίστηκε ο κομίστας.
Και ενώ όταν η πρόεδρος, πριν αρχίσει η δίκη, ρώτησε τους κληρονόμους του Κόντογλου αν επιθυμούν να αποσύρουν την αίτησή τους εν όψει και των νέων αυτών δεδομένων, οι ίδιοι δεν δέχτηκαν καν να δουν το βιβλίο, ένα χθεσινό μήνυμα του κ. Φώτη Μαρτίνου στο facebook φαίνεται πως ανοίγει ένα παράθυρο επικοινωνίας και ίσως εξωδικαστικής συμφωνίας με την υπογραφή «επίσημου συμφωνητικού που να δίνει τέλος σε όλη αυτή την υπόθεση».
Ο Soloup επιβεβαιώνει τα παραπάνω και ξεκαθαρίζει: «Θέλω όσο κανένας να βρεθεί λύση για να μπορεί να κυκλοφορεί ελεύθερο το βιβλίο μου. Επιτέλους ο Κυρ Φώτης και το έργο του ας μη μας χωρίζει, αλλά να γίνει αυτό που από την πρώτη στιγμή θέλησα εντάσσοντας το έργο του στο σενάριό μου. Να ενώνει».
Πάντως, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως αντίθετα με τους απογόνους του Κόντογλου, τόσο η οικογένεια Βενέζη όσο και η εγγονή του Στρατή Μυριβήλη ήταν στο πλευρό του Soloup (και στους δύο συγγραφείς γίνεται αναφορά στο Αϊβαλί). Η κόρη του Ηλία Βενέζη, Αννα Βενέζη Κοσμετάτου, του έστειλε μάλιστα επιστολή για να την χρησιμοποιήσει στη δίκη.
Σ' αυτήν, αφού τον συγχαίρει «για το εξαίρετο “Αϊβαλί”, ένα έργο που συνδυάζει με τρόπο σοφό και ευρηματικό τον λόγο και την εικόνα, το παρελθόν και το παρόν», αναφέρει ότι μετά την έκδοσή του «ανανεώθηκε το ενδιαφέρον του κοινού για τα έργα αυτής της εποχής, αυξήθηκε ο δανεισμός των βιβλίων του πατέρα μου από τις δημοτικές βιβλιοθήκες και πολλοί, νέοι ιδίως, άνθρωποι ψάχνουν να γνωρίσουν το έργο του».
Το πιο σημαντικό, όμως, είναι με πόση ευκολία η κόρη του Ηλία Βενέζη δηλώνει πως αυτή, «ως αποκλειστική κληρονόμος των πνευματικών δικαιωμάτων του πατέρα μου και διαχειρίστρια του ηθικού του δικαιώματος», δεν θα έφερε ποτέ αντίρρηση στη χρήση αποσπασμάτων από τα έργα του «για μια τόσο πρωτοπόρα και επιτυχή μεταφορά τους στον κόσμο τού σήμερα».
Στέκεται «στην προσοχή και επιμέλεια», με την οποία παρατίθενται τα αποσπάσματα από τα κείμενα του πατέρα της, «ούτως ώστε να είναι απολύτως ξεκάθαρο στον αναγνώστη ότι στα συγκεκριμένα σημεία μεταφέρετε τα δικά του λόγια». Επισημαίνει ότι υπάρχει ακόμα και ειδική γραμματοσειρά με την οποία διακρίνονται από τα κείμενα του ίδιου του Soloup. «Προσθέσατε», γράφει, «αναφορές στο έργο αλλά και στη ζωή του πατέρα μου, ιδίως στο εκτεταμένο παράρτημα του βιβλίου, όπου εξηγείτε τη δημιουργική διαδικασία μέσα από την οποία οδηγηθήκατε στη σύνθεση του βιβλίου σας – με αφετηρία και οδηγό τα συγκεκριμένα έργα του Ηλία Βενέζη αλλά και άλλων κορυφαίων συγγραφέων της γενιάς του που σας ενέπνευσαν».
Και καταλήγει η κ. Αννα Βενέζη Κοσμετάτου: «Μία απαγόρευση ή περιορισμός στην κυκλοφορία του βιβλίου σας θα μου προξενούσε μεγάλη στεναχώρια. Πιστεύω ότι μια τέτοια απαγόρευση θα μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις και στη διάδοση του έργου του πατέρα μου Ηλία Βενέζη στις νεότερες γενιές. Η διάδοση του έργου του ήταν πάντα μια από τις μεγάλες έγνοιες του πατέρα μου, ο οποίος ως άνθρωπος πίστευε πολύ στο μέλλον, στους νέους και στην πνευματική συνέχεια των γενεών».

Κυριακή 14 Ιουνίου 2015

Γιῶργος Σεφέρης - Οἱ Γάτες τ᾿ Ἅι-Νικόλα





Γιῶργος Σεφέρης - Οἱ Γάτες τ᾿ Ἅι-Νικόλα
"Τὸν δ᾿ ἄνευ λύρας ὅμως ὑμνωδεῖ θρῆνον Ἐρινύος αὐτοδίδακτος ἔσωθεν θυμός,
οὐ τὸ πᾶν ἔχων ἐλπίδος φίλον θράσος." ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ. 990 ἔπ.


«Φαίνεται ὁ Κάβο-Γάτα...», μοῦ εἶπε ὁ καπετάνιος
δείχνοντας ἕνα χαμηλὸ γιαλὸ μέσα στὸ πούσι
τ᾿ ἄδειο ἀκρογιάλι ἀνήμερα Χριστούγεννα,
«... καὶ κατὰ τὸν Πουνέντε ἀλάργα τὸ κύμα γέννησε τὴν Ἀφροδίτη
λένε τὸν τόπο Πέτρα τοῦ Ρωμιοῦ.
Τρία καρτίνια ἀριστερά!»
Εἶχε τὰ μάτια τῆς Σαλώμης ἡ γάτα ποὺ ἔχασα τὸν ἄλλο χρόνο
κι ὁ Ραμαζὰν πῶς κοίταζε κατάματα τὸ θάνατο,
μέρες ὁλόκληρες μέσα στὸ χιόνι τῆς Ἀνατολῆς
στὸν παγωμένον ἥλιο
κατάματα μέρες ὁλόκληρες ὁ μικρὸς ἐφέστιος θεός.
Μὴ σταθεῖς ταξιδιώτη.
«Τρία καρτίνια ἀριστερά» μουρμούρισε ὁ τιμονιέρης.
...ἴσως ὁ φίλος μου νὰ κοντοστέκουνταν,
ξέμπαρκος τώρα
κλειστὸς σ᾿ ἕνα μικρὸ σπίτι μὲ εἰκόνες
γυρεύοντας παράθυρα πίσω ἀπ᾿ τὰ κάδρα.
Χτύπησε ἡ καμπάνα τοῦ καραβιοῦ
σὰν τὴ μονέδα πολιτείας ποὺ χάθηκε
κι ἦρθε νὰ ζωντανέψει πέφτοντας
ἀλλοτινὲς ἐλεημοσύνες.
«Παράξενο», ξανάειπε ὁ καπετάνιος.
«Τούτη ἡ καμπάνα-μέρα ποὺ εἶναι-
μοῦ θύμισε τὴν ἄλλη ἐκείνη, τὴ μοναστηρίσια.
Διηγότανε τὴν ἱστορία ἕνας καλόγερος
ἕνας μισότρελος, ἕνας ὀνειροπόλος.
«Τὸν καιρὸ τῆς μεγάλης στέγνιας,
- σαράντα χρόνια ἀναβροχιὰ -
ρημάχτηκε ὅλο τὸ νησὶ
πέθαινε ὁ κόσμος καὶ γεννιοῦνταν φίδια.
Μιλιούνια φίδια τοῦτο τ᾿ ἀκρωτήρι,
χοντρὰ σὰν τὸ ποδάρι ἄνθρωπου
καὶ φαρμακερά.
Τὸ μοναστήρι τ᾿ Ἅι-Νικόλα τὸ εἶχαν τότε
Ἁγιοβασιλεῖτες καλογέροι
κι οὔτε μποροῦσαν νὰ δουλέψουν τὰ χωράφια
κι οὔτε νὰ βγάλουν τὰ κοπάδια στὴ βοσκὴ
τοὺς ἔσωσαν οἱ γάτες ποὺ ἀναθρέφαν.
Τὴν κάθε αὐγὴ χτυποῦσε μία καμπάνα
καὶ ξεκινοῦσαν τσοῦρμο γιὰ τὴ μάχη.
Ὅλη μέρα χτυπιοῦνταν ὡς τὴν ὥρα
ποῦ σήμαιναν τὸ βραδινὸ ταγίνι.
Ἀπόδειπνα πάλι ἡ καμπάνα
καὶ βγαῖναν γιὰ τὸν πόλεμο τῆς νύχτας.
Ἤτανε θαῦμα νὰ τὶς βλέπεις, λένε,
ἄλλη κουτσή, κι ἄλλη στραβή, τὴν ἄλλη
χωρὶς μύτη, χωρὶς αὐτί, προβιὰ κουρέλι.
Ἔτσι μὲ τέσσερεις καμπάνες τὴν ἡμέρα
πέρασαν μῆνες, χρόνια, καιροὶ κι ἄλλοι καιροί.
Ἄγρια πεισματικὲς καὶ πάντα λαβωμένες
ξολόθρεψαν τὰ φίδια μὰ στὸ τέλος
χαθήκανε, δὲν ἄντεξαν τόσο φαρμάκι.
Ὡσὰν καράβι καταποντισμένο
τίποτε δὲν ἀφῆσαν στὸν ἀφρὸ
μήτε νιαούρισμα, μήτε καμπάνα.
Γραμμή!
Τί νὰ σοῦ κάνουν οἱ ταλαίπωρες
παλεύοντας καὶ πίνοντας μέρα καὶ νύχτα
τὸ αἷμα τὸ φαρμακερὸ τῶν ἑρπετῶν.
Αἰῶνες φαρμάκι γενιὲς φαρμάκι».
«Γραμμή!
Τί νὰ σοῦ κάνουν οἱ ταλαίπωρες
παλεύοντας καὶ πίνοντας μέρα καὶ νύχτα
τὸ αἷμα τὸ φαρμακερὸ τῶν ἑρπετῶν.
Αἰῶνες φαρμάκι, γενιὲς φαρμάκι».
«Γραμμή!» ἀντιλάλησε ἀδιάφορος ὁ τιμονιέρης.
Τετάρτη, 5 Φεβρουαρίου 1969
Απόδοση: Στέφανος Ληναίος

Η απόδοση του ποιήματος είναι από τον κ. Στέφανο Ληναίο . - Γιῶργος Σεφέρης - Οἱ Γάτες τ᾿ Ἅι-Νικόλα Τὸν δ᾿ ἄνευ λύρας ὅμως ὑμνωδεῖ θρῆνον Ἐρινύος αὐτοδίδακτο...
YOUTUBE.COM

Παρασκευή 12 Ιουνίου 2015

Tου Δ.Ν. Μαρωνίτη "Αναζήτηση και νόστος του Οδυσσέα"

Λόγος ανατρεπτικός και καθαρτικός

Λόγος ανατρεπτικός και καθαρτικός
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΙΤΤΑΣ
*

Η μελέτη του Δ.Ν. Μαρωνίτη Αναζήτηση και νόστος του Οδυσσέα. Η διαλεκτική της Οδύσσειας κυκλοφόρησε το 1973 από τις εκδόσεις Παπαζήση. Σαράντα και κάτι χρόνια αργότερα επανεκδίδεται από το Ιδρυμα Νεοελληνικών Σπουδών με μικρές αλλαγές (μονοτονική γραφή, σύγχρονη ορθογραφία, νέες μεταφράσεις των ομηρικών χωρίων από την συντελεσμένη μεταφραστική συγκομιδή του συγγραφέα).
Στο μεσοδιάστημα το βιβλίο είχε βρει μεγάλη απήχηση στο αναγνωστικό κοινό – γνώρισε 9 επανεκδόσεις, γεγονός σπάνιο για έργο του είδους του, στο οποίο σίγουρα συνετέλεσε η ηρωική στάση του Μαρωνίτη στη διάρκεια της δικτατορίας.
Νέα ανάγνωση λοιπόν, σαράντα χρόνια μετά, αφορμή για σκέψεις και αποτιμήσεις.
Το βιβλίο συνενώνει τέσσερα κείμενα, που γράφηκαν και δημοσιεύτηκαν ανεξάρτητα από το 1968 ώς το 1970, στα πιο μαύρα χρόνια της δικτατορίας και υπό συνθήκες συγγραφής αναμφίβολα ιδιαίτερα δύσκολες. Αν ωστόσο δεν υπήρχε ο πρόλογος που μας θυμίζει με λιτότητα τα συμφραζόμενα της παραγωγής αυτών των κειμένων, τίποτε στο ίδιο το βιβλίο δεν θα φανέρωνε τη δυσθυμία του συγγραφέα. Αντιθέτως, στο αποτέλεσμα είναι εμφανής η ηδονή της γραφής, η πληρότητα και η απόλαυση που προσφέρει το παιχνίδι της ερευνητικής και ερμηνευτικής αναζήτησης. Δυσθυμία και ηδονή, διαφυγή και παρηγοριά - ίσως μια ακόμη εκδοχή της «διαλεκτικής», που προτείνει ο Μαρωνίτης στον υπότιτλο του βιβλίου του, όπου συνυπάρχουν η αντίθεση, η αντίστιξη και, τελικά, η συμπληρωματικότητα.
Δ. Ν. Μαρωνίτης «Αναζήτηση και νόστος του Οδυσσέα. Η διαλεκτική της Οδύσσειας»
Ιδρυμα Νεοελληνικών Σπουδών, 2015 Σελ. 224 |



Η ερευνητική πρόταση της μελέτης διατηρεί πλήρως την εγκυρότητά της. Ξεκινώντας από τα προβλήματα που δημιούργησαν στους μελετητές οι τέσσερις πρώτες ραψωδίες της Οδύσσειας, ο Μαρωνίτης υπερασπίζεται την ενότητα του έπους, όπως μας παραδόθηκε, αναδεικνύοντας τη σημασία του μοτίβου της αναζήτησης του Οδυσσέα πλάι στο αναγνωρισμένο μοτίβο του νόστου του.

Η ανάδειξη της κεντρικής αυτής αντίστιξης ως συστατικού στοιχείου της ποιητικής της Οδύσσειας συνοδεύεται από μορφολογικά επάλληλες αντιθέσεις: Οι θεοί γνωρίζουν ότι ο Οδυσσέας ζει, οι άνθρωποι όμως το αγνοούν και μάλλον τείνουν να πιστέψουν το αντίθετο – και ο ποιητής τοποθετεί τον αναγνώστη στο ενδιάμεσο.
Ο ευτυχισμένος νόστος του Νέστορα αντιτίθεται στον τραγικό νόστο του Αγαμέμνονα (και αυτό συμβαίνει ακριβώς στην Τηλεμάχεια), αφήνοντας ανοιχτή την αποτίμηση του νόστου του Οδυσσέα. Ετσι η απώλεια όλων των συντρόφων, με ευθύνη όχι μόνο δική τους αλλά και του ίδιου του Οδυσσέα, ρίχνει βαριά τη σκιά της στον αποφασισμένο νόστο. Ιδίως μάλιστα όταν ο ήρωας της Οδύσσειας δεν είναι πλέον ο αμοραλιστής μηχανορράφος της προ-επικής παράδοσης ούτε ο πορθητής της Τροίας στον επικό κύκλο, αλλά γίνεται τώρα ο «φιλέταιρος αρχηγός και πάσχων αντίπαλος του Ποσειδώνα».
Αν αναζητήσει κανείς σημάδια του χρόνου που μεσολάβησε από την πρώτη έκδοση του βιβλίου θα τα βρει στον ανοιχτό διάλογο του συγγραφέα με τους «αναλυτικούς» ομηριστές, που πρόθυμα αθετούσαν τμήματα ολόκληρα της χειρόγραφης παράδοσης των επών, αναζητώντας το υποτιθέμενο, απαλλαγμένο από αντιφάσεις και προσθήκες, αρχέτυπο της Οδύσσειας.
Ο Μαρωνίτης του ‘70 ήταν ήδη χωρίς δισταγμούς με το μέρος των «νικητών» - από όσο γνωρίζω, η διαμάχη αυτή έχει πλέον κριθεί, αφού κανείς δεν αμφισβητεί την ποιητική επάρκεια των επών όπως έχουν φτάσει στα χέρια μας. Ακόμη, ενώ στα μεταγενέστερα κείμενα του Μαρωνίτη ο επαρκής αναγνώστης υποψιάζεται απλώς τη σκληρή δουλειά που προηγείται της δημοσίευσης, εδώ τα τεκμήρια προσφέρονται ευκρινώς από τον συγγραφέα: πολλές και λειτουργικές υποσημειώσεις, εξαντλητική αναφορά των σχετικών μελετών, έλεγχος αντίθετων επιχειρημάτων, ακόμη και αναπαραγωγή αποσπασμάτων στα γερμανικά.
Εκεί όμως όπου ο χρόνος άφησε ανέπαφο το κείμενο είναι στο εκφραστικό του ιδίωμα. Για τη δική μου γενιά, που άρχισε να διαβάζει σοβαρά τα τελευταία χρόνια της δικτατορίας, το βιβλίο του Μαρωνίτη λειτούργησε ως ένας «προτρεπτικός» στις κλασικές σπουδές. Εκείνο που μας εντυπωσίασε και μας έθελξε δεν ήταν η επιστημονική του αρτιότητα – αυτήν μπορούσαμε να την υποψιαστούμε, δεν είχαμε ωστόσο τη δυνατότητα να την ελέγξουμε. Το εντυπωσιακό και πρωτόγνωρο ήταν η διαπίστωση ότι ένα ερευνητικό κείμενο μπορεί να είναι τόσο απολαυστικό στην ανάγνωση.
Οταν ξαναδιαβάζει κανείς σήμερα το βιβλίο καταλαβαίνει εύκολα το γιατί. «Σαν να μην πέρασε μια μέρα», η επανέκδοση του βασικού κορμού του κειμένου θα μπορούσε άνετα να είναι η πρώτη του έκδοση. Στην περίπτωση ωστόσο αυτή, θα είχε χαθεί ο ρόλος που έπαιξε το συγκεκριμένο βιβλίο στην ανανέωση του επιστημονικού λόγου στην τραυματισμένη Ελλάδα της Μεταπολίτευσης.
Εχουμε μάλλον λησμονήσει (ή απωθήσει) την πνευματική έρημο και την εκφραστική αναπηρία που επικρατούσαν το 1973. Αν η μνήμη δεν βοηθάει, θα μπορούσε να ανατρέξει κανείς στα σχολικά και στα πανεπιστημιακά βιβλία της εποχής ή στη στήλη «50 χρόνια πριν» που δημοσιεύουν κάποιες εφημερίδες. Θα αντιληφθεί τότε γιατί ο λόγος του Μαρωνίτη εισπράχθηκε δικαίως ως ανατρεπτικός και καθαρτικός. Και γιατί βρήκε έκτοτε τόσους μιμητές, ώστε να μιλούμε για καθιέρωση μιας σχολής επιστημονικής και δοκιμιακής γραφής.

__________________

Σάββατο 30 Μαΐου 2015

Το Βήμα της Νέας Μάκρης: Βασίλης Ρώτας, πέρασαν 38 χρόνια που σαν σήμερα 30...

Το Βήμα της Νέας Μάκρης: Βασίλης Ρώτας, πέρασαν 38 χρόνια που σαν σήμερα 30...:

Δημήτρης Τζανακάκης
 ΡΕΘΥΜΝΟ

 Είναι 38 χρόνια σήμερα, από τις 30 Μάη του 1977 που έφυγε από τη ζωή ο Βασίλης Ρώτας. Ένα.....



........Ο Βασίλης Ρώτας πιστοποιούσε με όλο του το έργο ότι μια τέχνη που αδιαφορεί για τον ανθρώπινο πόνο και δε συμβάλλει στη δημιουργία ενός κόσμου καλύτερου, πολλές φορές, άθελά της, λειτουργεί σύμφωνα με τις επιταγές της μειοψηφίας των κοινωνικά προνομιούχων. Ετσι και στην ποίησή του.
Αρκετά ποιήματά του είναι αφιερωμένα στη θυσία επώνυμων αγωνιστών, όπως το ποίημα «Ηλέχτρα», κατάλληλο και για εφήβους και νέους (ιδιαίτερα για μαθητές Λυκείου), που είναι αφιερωμένο στη θυσία της ηρωίδας της Εθνικής Αντίστασης, Ηλέκτρας Αποστόλου (...) «Και τώρα οι δυο μας,/ Ηλέχτρα./ Εμείς οι δυο/ κλεισμένοι εδώ,/ να η ζωή κι ο κόσμος./ Σε λεν Ηλέχτρα,/ με λεν Καθρέφτη./ Εσύ 'σαι φως/ κι εγώ σκοτάδι/ και σε σβήνω./ Εσύ 'σαι θάρρος/ κι εγώ 'μαι φόβος/ και σε χτυπάω./ Εσύ 'σαι ελπίδα/ κι εγώ 'μαι αγκούσα/ και σε δαγκώνω./ Εσύ η χαρά/ κι εγώ 'μαι η θλίψη/ και σε πατάω./ Εσύ ομορφιά/ κι εγώ η ασκήμια/ και σε στραβώνω./ Εσύ 'σαι η αγνότη/ κι εγώ 'μαι ασέλγεια/ και σε μολέβω./ Εσύ τιμή/ κι εγώ ντροπή/ και σε λερώνω./ - Ανόητε δούλε,/ δεν ξέρεις τι 'σαι,/ ούτε τι κάνεις:/ το σκοτάδι δεν μπορεί/ να σβήσει το φως(...)».............

Κυριακή 17 Μαΐου 2015

Προς κατεδάφιση το σπίτι του Λουντέμη



του Σπύρου Κακουριώτη
εφημερίδα Η ΑΥΓΗ*

Οι έντονες βροχοπτώσεις του περασμένου φθινοπώρου κατάφεραν το τελειωτικό, ίσως, πλήγμα στο σπίτι όπου ο Μενέλαος Λουντέμης πέρασε τα παιδικά του χρόνια, στον Εξαπλάτανο Πέλλας. Οι καιρικές συνθήκες ήρθαν απλώς να προστεθούν στις γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και στον κυκεώνα συναρμοδιοτήτων φορέων και διαφωνιών γύρω από την κυριότητά του, που δεν επέτρεψαν, εδώ και τριάντα χρόνια που κηρύχθηκε διατηρητέο, τη διάσωσή του από την εγκατάλειψη...
Ετοιμόρροπο πια, καθώς κατέρρευσε ένα κομμάτι τοίχου στην πρόσοψή του, το κτήριο πήρε κλίση και κατέστη επικίνδυνο για την ασφάλεια των περιοίκων και των διερχομένων, όπως έκρινε κλιμάκιο της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου Αλμωπίας, όπου ανήκει διοικητικά η Ενότητα Εξαπλατάνου, που πραγματοποίησε επιτόπια αυτοψία.
Στη συνέχεια, η επιτροπή επικινδύνως ετοιμόρροπων κατασκευών δήμων της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, που εκλήθη για έλεγχο, εισηγήθηκε την κατεδάφιση του σπιτιού, ενώ περιμετρικά του οικοπέδου όπου βρίσκεται τοποθετήθηκαν κορδέλες, για να αποτρέπεται η πρόσβαση πολιτών προς αποφυγή τραυματισμών.
Την τελική απόφαση για την τύχη του θα πάρει όμως το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής του υπουργείου Μακεδονίας - Θράκης, στο οποίο και παραπέμφθηκε η εισήγηση.


_______________
http://www.avgi.gr/article/5329953/pros-katedafisi-to-spiti-tou-lountemi

Παρασκευή 15 Μαΐου 2015

Η Αθήνα μέσα από το βλέμμα των περιηγητών του 19ου αιώνα

Κάθε Πέμπτη και Σάββατο 18:00-20:00


«Ανάμεσα στους λόφους των Μουσών (Φιλοπάππου) και του Αγχεσμού (Λυκαβηττού) και κάτω από την Ακρόπολη, η Αθήνα αποκαλύφθηκε μπροστά μου: πλατιές στέγες και, ανάμεσά τους, μιναρέδες, κυπαρίσσια, ερείπια, μοναχικές κολώνες· οι τρούλοι από τα τζαμιά, στεφανωμένοι με φωλιές πελαργών και λουσμένοι στο φως του ήλιου, ήταν ένα όμορφο θέαμα», γράφει ο François-René de Chateaubriand, στο Οδοιπορικό από το Παρίσι στην Ιερουσαλήμ και από την Ιερουσαλήμ στο Παρίσι (1811).
Σε έναν περίπατο στα βήματα Ευρωπαίων περιηγητών που επισκέφθηκαν την Αθήνα, πριν και μετά την Ανεξαρτησία, όταν η «ασιατικά άναρχη» οθωμανική πόλη χανόταν δίνοντας τη θέση της σε μια νέα πρωτεύουσα, που αναδυόταν μέσα από τα ερείπια ενός αρχαίου πολιτισμού, μας καλούν το Ίδρυμα Ωνάση και η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, με τη συνεργασία της Big Olive (bigolive.org), στο πλαίσιο της έκθεσης «Παράξενες Πόλεις: Αθήνα». 


«Παράξενες Διαδρομές: Η Αθήνα μέσα από το βλέμμα των περιηγητών του 19ου αιώνα» είναι το θέμα των ξεναγήσεων, στη διάρκεια των οποίων μπορούμε να εξερευνήσουμε τις διαδρομές αυτών των ρομαντικών ταξιδιωτών και να ανακαλύψουμε τις πτυχές της «προ» και «μετά» επαναστατικής Αθήνας. 
Μυρωδιές, ήχοι, μελωδίες, ενδυμασίες, θρησκευτικές πρακτικές, έθιμα και παραδόσεις, όλα εκείνα τα στοιχεία που στα μάτια των ξένων περιηγητών έκαναν την Αθήνα να φαντάζει μια «παράξενη πόλη», ζωντανεύουν ξανά όχι μόνο μέσα από τις διαδρομές τους, αλλά και τις γκραβούρες και τα γραπτά τους κείμενα, που θα παρουσιάζονται συνοδεύοντας την ξενάγηση. 
Ρομαντικά ποιήματα του Λόρδου Βύρωνα, αποτυπώσεις αρχαίων μνημείων από τον James «Athenian» Stuart, αλλά και αναμνήσεις του μεγάλου παραμυθά Hans Christian Andersen από την Αθήνα του Όθωνα, βοηθούν τη φαντασία μας να ανασυνθέσει την τοπογραφία της πόλης στην ύστερη οθωμανική περίοδο. Την επιλογή των κειμένων και την ιστορική τεκμηρίωση του περιπάτου έχει αναλάβει ο Βαλκανιολόγος-Ιστορικός Νίκος Νικολαΐδης. 
Πληροφορίες 
Οι διαδρομές θα πραγματοποιούνται από τις 9 Μαΐου έως τις 20 Ιουνίου 2015, κάθε Πέμπτη (14, 21, 28 Μαΐου και 4, 11, 18 Ιουνίου) και κάθε Σάββατο (9, 16, 23, 30 Μαΐου και 6, 13, 20 Ιουνίου), και ώρες 18:00-20:00. 
Κόστος διαδρομής: 6 €. Κρατήσεις και πληροφορίες: τηλ. 213 017 8049, e-mail: a.pappa@sgt.gr. Οι ξεναγήσεις θα πραγματοποιούνται στα ελληνικά ή τα αγγλικά, ανάλογα με τη ζήτηση. 
Αφετηρία: Διπλάρειος Σχολή (πλατεία Θεάτρου 3). Τερματισμός: Ίδρυμα Ωνάση, Διονυσίου Αρεοπαγίτου και Αμαλίας. 


_________________
 http://www.archaiologia.gr/

Δευτέρα 9 Φεβρουαρίου 2015

ΤΑΚΗΣ ΜΑΣΤΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ: Η ιστορία διαρκεί πολύ

    βιβλίο    


Του Αλέξη Τσίπρα

ΤΑΚΗΣ ΜΑΣΤΡΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ.
Η άνοδος και η πτώση των εργατικών διεθνών: 
Κύκλος 1ος: Από τους Προδρόμους στην 1η Διεθνή,
εκδόσεις Τόπος, σελ. 645
Η εικόνα που πάντα είχα από τον Τάκη Μαστρογιαννόπουλο, περιείχε μια θετική αποτύπωση και μια αισιοδοξία. Πριν μάθω τη χρόνια ενασχόλησή του με την ιστορία του εργατικού κινήματος, είχα την αίσθηση ότι αυτή η αισιοδοξία ήταν απλά ένας ευχάριστος, κατά τα άλλα, θετικός βερμπαλισμός. Σήμερα διαπιστώνω ότι ήταν γνώση. Βαθιά ιστορική γνώση.
Θα προσπαθήσω να αποτυπώσω τη γνώμη μου για το βιβλίο του, ένα πολύ σημαντικό έργο, σημαντικό για τουλάχιστον δύο γενιές αγωνιστών. Μετά την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και την παγκόσμια υποχώρηση, ιδεολογική, ηθική και υλική, του αριστερού κινήματος, στις αρχές της δεκαετίας του '90, ο Τάκης Μαστρογιαννόπουλος αισθάνεται την ανάγκη να αποδείξει στον εαυτό του, και στις επόμενες γενιές των αγωνιστών, ότι η ιστορία δεν τελείωσε και ότι η μελέτη της μπορεί να μας αποδείξει ότι πάντα υπήρχαν πισωγυρίσματα και σκαμπανεβάσματα, αλλά πάντα προχωρούσε και εξελίσσονταν.
Διαβάζοντας το βιβλίο, εντυπωσιάζεται κανείς από τη συνέπεια και τη μεθοδικότητα με την οποία ο συγγραφέας έχει συγκεντρώσει το υλικό του για γεγονότα και πρόσωπα, πιο πολύ όμως για το κοινωνικό και ταξικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο συγκροτήθηκαν και λειτούργησαν οι Διεθνείς.
Το πρώτο που καταλαβαίνει κανείς, είναι ότι το να κατανοήσεις το ιστορικό πλαίσιο, είναι απαραίτητο για να εμβαθύνεις στον Μαρξισμό. Τα μαρξιστικά κείμενα -και κυρίως τα πολιτικά, όχι τόσο τα φιλοσοφικά και τα οικονομικά- δεν είναι δόγματα γενικής χρήσης, διατυπωμένα για κάθε εποχή και για κάθε συγκυρία. Γράφτηκαν μέσα σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, για να απαντήσουν σε συγκεκριμένα ζητήματα στρατηγικής.
Αυτό που μας μαθαίνουν είναι τον τρόπο να αναλύουμε τα φαινόμενα, τον τρόπο να σκεφτόμαστε, να καταλαβαίνουμε τα πράγματα που γίνονται γύρω μας. Ο Μαρξισμός δεν είναι τσιτάτα, ούτε Παγκόσμιοι Νόμοι κάποιας μυστικιστικής νομοτέλειας, αλλά εργαλείο για να καταλαβαίνουμε τον κόσμο. Γι' αυτό ο Μαρξισμός υπάρχει ακόμα ως θεωρητικό εργαλείο, περνώντας μέσα από εποχές που χαρακτηρίστηκαν από κοσμογονικές αλλαγές. Από τα κλωστήρια του Μάντσεστερ, τότε που οι εργάτες συνειδητοποίησαν πολύ αργά, ότι το ζήτημα δεν είναι οι μηχανές που φτιάχνουν τις κλωστές αλλά η υλική σχέση που συνδέει τη χειρονακτική εργασία τους με τις μηχανές και τα αφεντικά τους, μέχρι τη σημερινή παγκοσμιοποίηση. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο το βιβλίο του Τάκη Μαστρογιαννόπουλου, είναι εξαιρετικά χρήσιμο. Γιατί σου εξηγεί όλα όσα σημείωνες στο περιθώριο των μαρξιστικών βιβλίων, για να μπορέσεις κάποτε να διευκρινίσεις και να κατανοήσεις καλύτερα. Αυτό όμως είναι το λιγότερο. Το περισσότερο είναι αυτή καθ' αυτή η ευχαρίστηση να διαβάζεις την ιστορία, με τρόπο που να κάνει το μυαλό σου να δουλεύει, να σκέφτεται και να συγκρίνει.
Η Διεθνής είναι παιδί του εργατικού κινήματος. Το εργατικό κίνημα είναι γέννημα των άθλιων συνθηκών που δημιούργησε η βιομηχανική επανάσταση. Αλλά αυτό που τείνουμε να ξεχνάμε, είναι ότι πριν από κάθε τέτοια γέννα, υπάρχει μια μακρά κυοφορία, γεμάτη αντιφάσεις, αντιπαραθέσεις, συγκρούσεις και προβληματισμούς. Τείνουμε επίσης να ξεχνάμε ότι η ιστορία των κοινωνικών αγώνων είναι μια ιστορία κάθε άλλο παρά γραμμική, γεμάτη βήματα εμπρός, και βήματα πίσω, νίκες και οπισθοχωρήσεις, ενθουσιασμούς και απογοητεύσεις.
Ο Μάρξ είδε τις τάξεις ως ιστορικά υποκείμενα. Το προλεταριάτο γεννήθηκε, ωρίμασε μέσα από μια μακρά διαδικασία. Από το να σπάει τις μηχανές για να προστατεύσει τη ζωή του, πέρασε στους οργανωμένους ταξικούς αγώνες και από εκεί στην πολιτική οργάνωση. Έφτασε στο σημείο να διεκδικήσει να αλλάξει τον κόσμο, να περιγράψει μια κοινωνία απελευθερωμένη από την ταξική εκμετάλλευση.
Ανάδειξε ανθρώπους με κοφτερά μυαλά, ενεργητικότητα και μόρφωση, οικοδόμησε μια τεράστια αυτοπεποίθηση, πάλεψε με αυταπάρνηση και αυτοθυσία για έναν καλύτερο και πιο δίκαιο κόσμο. Γνώρισε και ήττες, αλλά καμιά ήττα δεν πήγε χαμένη. Κάθε θυσία και κάθε υποχώρηση ήταν το σκαλοπάτι για καινούριους αγώνες. Παράλληλα, ποτέ δεν έπαψαν οι εσωτερικές αντιπαραθέσεις, η αιώνια σύγκρουση ανάμεσα στους μεταρρυθμιστές και τους επαναστάτες, τους ρεαλιστές και τους τολμηρούς.
Όμως το βιβλίο αυτό έχει γραφτεί για να το διαβάσουμε σήμερα, και είναι αδύνατον να το διαβάσουμε χωρίς το μυαλό μας να βρίσκεται στο σήμερα, σε μια ακόμα περίοδο όπου μια βαθιά καπιταλιστική κρίση εκδηλώνεται. Η σημερινή κρίση έχει μεγάλες ομοιότητες αλλά και μεγάλες διαφορές με τα γεγονότα που αφηγείται η ιστορία της πρώτης Διεθνούς.

Τι μας λέει σήμερα η ιστορία των εργατικών αγώνων;

Το πρώτο που μας λέει είναι ότι κάθε αλλαγή στον τρόπο παραγωγής δημιουργεί εντελώς καινούρια κοινωνικά δεδομένα. Και τα καινούρια αυτά δεδομένα οφείλουμε να τα εξετάζουμε και να τα αναλύουμε χωρίς φόβο και χωρίς προκατάληψη. Το ζήτημα δεν είναι να προσαρμόζουμε τη σημερινή πραγματικότητα στα ιστορικά συμπεράσματα, γιατί αυτό δεν είναι τίποτα περισσότερο από στείρος δογματισμός. Το ζήτημα είναι να χρησιμοποιούμε τα ιστορικά συμπεράσματα για να ενδυναμώνουμε την ικανότητά μας να σκεφτόμαστε και να αναλύουμε κριτικά το σήμερα.
Από την άλλη, όμως, ούτε τις ομοιότητες με το ιστορικό παρελθόν πρέπει να φοβόμαστε. Η καταπίεση, η αλλοτρίωση, ο έλεγχος πάνω στις συνειδήσεις των καταπιεσμένων δεν είναι σημερινά φαινόμενα. Ούτε ο φόβος και ο δισταγμός μεγάλης μερίδας της κοινωνίας, μπροστά σε ριζοσπαστικές αλλαγές, είναι φαινόμενο σημερινό. Αυτά τα πράγματα υπάρχουν από τότε που υπάρχει εκμετάλλευση. Και ξέρουμε ότι μπορούν να νικηθούν, να βρούμε τα αίτιά τους και να μπορέσουμε να δράσουμε με τρόπο που να απελευθερώνει συνειδήσεις.
Το δεύτερο, και πολύ σημαντικό, είναι το εξής: Δεν αρκεί να θέλεις να απαλλαγείς από ένα άδικο και καταστροφικό σύστημα. Πρέπει να ξέρεις με τι θέλεις να το αντικαταστήσεις. Πρέπει να ξέρεις τι είναι το καινούριο που θέλεις να φέρεις, γιατί αυτό είναι που δημιουργεί το όραμα. Αυτό είναι που μετατρέπει τις στρατιές των αδύναμων και των απελπισμένων σε στρατιές αποφασισμένων περήφανων επαναστατών. Κανείς δεν πάει στην σύγκρουση για να θυσιαστεί. Πάει στην σύγκρουση για να νικήσει.
Το τρίτο είναι ότι, όσα και αν έχουν αλλάξει από τα τέλη του 19ου αιώνα, σήμερα ο αγώνας είναι ξανά μια υπόθεση διεθνής. Μπορεί να ξεκινάει από έναν χώρο δουλειάς, μια γειτονιά ή μια περιοχή, αλλά ο ορίζοντας της ανατροπής είναι πάντα πέρα από τα όρια μιας χώρας. Βρίσκεται στην ενότητα και την αλληλεγγύη όλων των καταπιεσμένων, πέρα από εθνικά σύνορα. Αυτό είναι σήμερα το νόημα του δικού μας αγώνα, ενός αγώνα για μια άλλη Ελλάδα σε μια άλλη Ευρώπη.
Είναι ένας αγώνας στον οποίο θέση έχουν οι λαοί του Νότου κατά κύριο λόγο, γιατί είναι οι πιο καταπιεσμένοι, και από εκεί πάντα ξεκινούν οι μεγάλες διεκδικήσεις, αλλά και οι καταπιεσμένες τάξεις του Βορρά, με τελικό όραμα την απελευθέρωση από τα δεσμά τής πιο επιθετικής μορφής καπιταλισμού που έχουμε γνωρίσει, του σύγχρονου φιλελεύθερου καπιταλισμού, του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού.
Τέλος, είναι καλό να μην ξεχνάμε ότι το κίνημα έχει τα προβλήματα και τις αντιφάσεις του, τόσο σε περιόδους υποχώρησης, όσο και σε περιόδους ανόδου. Ότι οι εσωτερικές συζητήσεις, διαφωνίες και αντιπαραθέσεις γύρω από την στρατηγική ποτέ δεν θα σταματούν.
Και εδώ είναι ένα σημείο στο οποίο πρέπει να σταθούμε. Γιατί, κακά τα ψέματα, οι περισσότεροι και περισσότερες από εμάς μεγαλώσαμε σε κόμματα της αριστεράς που πάλευαν ασταμάτητα μεταξύ τους, ίσως περισσότερο απ' ό,τι με τον αντίπαλο... Για το ποιο κατέχει την σωστή γραμμή που θα οδηγήσει στη νίκη, ποιο είναι πιο αδιάλλακτα προσηλωμένο στην υπόθεση της κοινωνικής απελευθέρωσης, σε αντίθεση με όλους τους υπόλοιπους που είναι εκτός πραγματικότητας.
Και ξεχάσαμε αυτό που σήμερα το βιβλίο του Μαστρογιαννόπουλου μας ξαναθυμίζει: Ότι το πιο σημαντικό δεν είναι το ποιος έχει δίκιο, αλλά πώς οι διαφορετικές απόψεις, τα διαφορετικά ρεύματα, οι διαφορετικές ερμηνείες, μπορούν να συγκλίνουν σε ένα ευρύ κοινωνικό μέτωπο με σαφή και καθορισμένο στόχο. Η ενότητα είναι λοιπόν που κερδίζει τις μάχες και αλλάζει την ιστορία, και όχι ο ανταγωνισμός για την ιδεολογική καθαρότητα και την εσωτερική ηγεμονία.
Δεν μπορούμε ούτε έχουμε δικαίωμα να κάνουμε ανιστόρητες και εκβιαστικές συγκρίσεις, για να πείθουμε τον εαυτό μας, και μερικούς ακόμα αφελείς, ότι εμείς και μόνο εμείς είμαστε άξιοι συνεχιστές ηρωικών εποχών. Η ιστορία θα γραφτεί, άλλωστε, είτε οι κοινωνικοί αγώνες τού σήμερα αφήσουν το αποτύπωμά τους είτε όχι. Αυτό που έχει σημασία είναι εμείς να κάνουμε το σωστό: Να ερμηνεύουμε σωστά τα φαινόμενα, να βελτιώνουμε τις δικές μας δυνατότητες, και να μη χάνουμε από τα μάτια μας τον πραγματικό εχθρό, που είναι απέναντί μας. Ο εχθρός είναι η κοινωνική αδικία, η δυστυχία, η φτώχεια, η οικολογική καταστροφή. Είναι ένα σύστημα που θέλει να κυριαρχεί στην συνείδηση των καταπιεσμένων, και να τους εξοικειώνει με το ανήθικο και το αδιανόητο.
Αν δεν φοβηθούμε να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση, και προπάντων αν δεν φοβηθούμε να την αλλάξουμε, θα έχουμε κάνει, έστω και στο ελάχιστο, το σωστό. Άλλωστε, το βιβλίο του Τάκη Μαστρογιαννόπουλου είναι η καλύτερη απόδειξη ότι η ιστορία διαρκεί πολύ και η πάλη των τάξεων αποτελούσε και αποτελεί πάντα την κινητήριο δύναμη της εξέλιξής της.


______________
www.avgi.gr

Σάββατο 31 Ιανουαρίου 2015

Ο Αλαίν Μπαντιού μιλά για τον έρωτα στην Αθήνα

Πολιτισμός


Ο διάσημος γάλλος φιλόσοφος θα δώσει διάλεξη στο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος.



Περί έρωτος ο λόγος. Και περί ημών, των ανθρώπων που συναντιόμαστε, επικοινωνούμε, αγαπιόμαστε. Γιατί «ο έρωτας έχει πάντα ως αφετηρία μια συνάντηση».
Και γιατί, όπως λέει ο γάλλος φιλόσοφος Αλαίν Μπαντιού, «σε αυτή τη συνάντηση προσδίδω το καθεστώς, κατά κάποιο τρόπο μεταφυσικό, ενός συμβάντος, δηλαδή κάποιου πράγματος που δεν εμπίπτει στην άμεση δικαιοδοσία του νόμου των πραγμάτων… Αλλά ο έρωτας δεν μπορεί να αναχθεί αποκλειστικά στη συνάντηση, γιατί είναι μια κατασκευή. Υπάρχει βέβαια η έκσταση των απαρχών, αλλά ένας έρωτας είναι πρωτίστως μια διαρκής κατασκευή... Ο αληθινός έρωτας είναι εκείνος που θριαμβεύει διαρκώς, ενίοτε με δυσκολία, στα εμπόδια που ο χώρος, ο κόσμος και ο χρόνος βάζουν μπροστά του». Αυτά από το βιβλίο του «Εγκώμιο για τον έρωτα» (των εκδόσεων Πατάκη). Ένα βιβλίο που τώρα θα «ζωντανέψει», καθώς ο φιλόσοφος καταφθάνει στην Αθήνα για μια διάλεξη υπό τον τίτλο «Ερωτας υπό απειλή; Ερωτας νικητής;». Τις «συστάσεις» πριν από την ομιλία του θα κάνει ο διευθυντής του περιοδικού «αληthεια», Δημήτρις Βεργέτης. Θα υπάρχει ταυτόχρονη μετάφραση.

Στις 19 Φεβρουαρίου 2015
στο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος. Ώρα: 19.30.

- από το: http://left.gr/news/o-alain-mpantioy-mila-gia-ton-erota-stin-athina#sthash.R26Y7UeP.dpuf

Σάββατο 10 Ιανουαρίου 2015

Eκδήλωση για τον ποιητή Αργύρη Χιόνη

  ΠΟΙΗΣΗ  
 - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙA ΑΥΓΗΣ


Αργύρης Χιόνης

[1943- 2011]


Η Εταιρεία Φίλων του Αργύρη Χιόνη και οι εκδόσεις Γαβριηλίδης διοργανώνουν απόψε την καθιερωμένη εκδήλωση για τον Αργύρη Χιόνη. Θα ακουστούν μνήμες φίλων του, θα διαβαστούν κείμενα του και θα προσφερθεί αναμνηστικός τόμος με γραπτά ανθρώπων που τον γνώρισαν, στο Art Bar Poems & Crimes (Αγ. Ειρήνης 17, Μοναστηράκι), στις 12.30 μ.μ.

http://www.avgi.gr/article/5201391/i-atzenta-tis-im-271

~~~~~~~~~~~~~~~~~

ΑΡΓΥΡΗΣ ΧΙΟΝΗΣ (1943 - 2011) 


Γεννήθηκε το 1943 στην Αθήνα. Έζησε είκοσι χρόνια σε πόλεις της βόρειας Ευρώπης (Άμστερνταμ, Βρυξέλλες), δουλεύοντας την περίοδο 1982-1992 ως μεταφραστής στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέχρι που τα εγκατέλειψε όλα για χάρη της ποίησης και της γεωργίας και εγκαταστάθηκε στο Θροφαρί Κορινθίας.
Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα το 1966, με την ποιητική συλλογή Απόπειρες φωτός (εκδ. Δωδεκάτη Ωρα). Ακολούθησαν τα ποιητικά βιβλία: Σχήματα απουσίας (Αρίων, 1973, αγγλική και ολλανδική μετάφραση από τις εκδ. Tor/Amsterdam, 1971), Μεταμορφώσεις (Μπουκουμάνης, 1974, ολλανδική μετάφραση από τις εκδ. De Beuk/Amsterdam, 1976, μαζί με ποιήματα από τη συλλογή Τύποι ήλων), Τύποι ήλων (Εγνατία-Τραμ, 1978), Λεκτικά τοπία (Καστανιώτης, 1983), Σαν τον τυφλό μπροστά στον καθρέφτη (Υάκινθος, 1986), Εσωτικά τοπία (Νεφέλη, 1991, 1η ανατύπωση 1999), Ο ακίνητος δρομέας (Νεφέλη, 1996, 1η ανατύπωση 2000), Ιδεογράμματα (Τα τραμάκια, 1997), Τότε που η σιωπή τραγούδησε (Νεφέλη, 2000), Στο υπόγειο (Νεφέλη, 2004), Ό,τι περιγράφω με περιγράφει (Γαβριηλίδης, 2010).

Το 2006 κυκλοφόρησε η συγκεντρωτική έκδοση των δέκα πρώτων ποιητικών του συλλογών, με τίτλο Η φωνή της σιωπής: ποιήματα 1966-2000 (Νεφέλη). Μετά το 1981 ασχολήθηκε παράλληλα, με την πεζογραφία, με αφηγήματα για μεγάλους, παιδιά και νέους, όπως Ιστορίες μιας παλιάς εποχής που δεν ήρθε ακόμα (Αιγόκερως, 1981), Ο αφανής θρίαμβος της ομορφιάς (Πατάκης, 1995), Τρία μαγικά παραμύθια (Πατάκης, 1998), Όντα και μη όντα (Γαβριηλίδης, 2006), Το οριζόντιο ύψος και άλλες αφύσικες ιστορίες (Κίχλη, 2008, Κρατικό Βραβείο Διηγήματος 2009, εξ ημισείας με τον Τόλη Νικηφόρου),
Ασχολήθηκε με τη λογοτεχνική μετάφραση, μεταφράζοντας έργα των Οκτάβιο Πας (Ποιήματα, 1981), Ράσελ Έντσον (Όταν το ταβάνι κλαίει, 1986), Τζέιν Όστεν (Περηφάνια και προκατάληψη, 1997), Ρομπέρτο Γιάρος (Κατακόρυφη ποίηση, 1997) και Ανρί Μισώ (Με το αγκίστρι στην καρδιά: Μια επιλογή από το έργο του, 2003).

http://entefktirio.blogspot.com

~~~~~~~~~~~~~~

Τίτλος: Στο υπόγειο

Απόσπασμα: Τα έπιπλα
Κατέβηκα στο υπόγειο, μια εξαρθρωμένη πολυθρόνα για ν' αφήσω, με την προοπτική, βεβαίως, να τη θεραπεύσω κάποτε. Αυτό, τουλάχιστον, λέω στον εαυτό μου, κάθε φορά που κατεβάζω στο υπόγειο νοσούντα έπιπλα. Η αλήθεια όμως είναι ότι τα ξεχνώ εκεί ή, μάλλον, κάνω ότι τα ξεχνώ, γιατί δεν θέλω μες στο σπίτι να τα βλέπω. Μισώ τα στρεβλωμένα μέλη τους, τ' αρθριτικά τους πόδια, τη θλιβερή, φθαρμένη παρουσία τους. Μισώ τη φλυαρία τους, επίσης, την αρρωστημένη γκρίνια τους, τα γερασμένα έπιπλα τρίζουν αδιάκοπα, κι είναι κι εκείνο το μονότονο, ξεκούρδιστο βιολί του σαρακιού που, μέρα-νύχτα, τρώει τα νεύρα τους και τα δικά μου... Γιατί, λοιπόν, δεν τα πετώ ή δεν τα καίω, γιατί τ' αποθηκεύω στο υπόγειο που έχει καταντήσει πλέον γηροκομείο επίπλων;
http://www.dedalus.gr

   ~~~



                          VIII

Το σπίτι μου δεν βρίσκεται σε όροφο· ισόγειο
είναι χωρίς υπόγειο. Ποιος μου χτυπά λοιπόν,
τις νύχτες, το πάτωμα από κάτω, ποιος
μου φωνάζει οργισμένος: "Χαμήλωσε τη μουσική·
υπάρχει κόσμος που κοιμάται, κόσμος
εργαζόμενος, νεκρός από τον μόχθο!".

(από την ενότητα "Εκδοχές του τέλους, I-XVII")

                   ~~~

Η φωνή της, στο τηλέφωνο, ήταν τόσο γλυκιά,
τόσο ζεστή, τόσο φρέσκια, που του' ρχότανε
να φάει το ακουστικό.
Τό'φαγε κι ήτανε γλυκό κι αφράτο σαν τσουρέκι.
Τώρα, η φωνή της ηχεί, μέσα στα σπλάχνα του,
ακόμη πιο γλυκιά, ακόμη πιο ζεστή, ακόμη πιο
φρέσκια.

(από την ενότητα "Παίγνια και σάτιρες")
[Δείγμα πρώιμης γραφής:


ΕΠΙΓΡΑΜΜΑ

Ω, πόσο ήταν ωραίος
έτσι, φιλημένος απ' το θάνατο,
λίγο μετά από το σπασμό,
λίγο πιο πριν από τη σήψη.
Κλειστά τα μάτια
και μισάνοιχτα τα χείλη του,
λίγο μετά από το σπασμό,
λίγο πιο πριν απ' το τσιγάρο
που τόσο είναι επιθυμητό
ύστερ' από τον έρωτα.

(από τη συλλογή "Απόπειρες φωτός", 1966) ]

http://www.biblionet.gr